nieuwsoverzicht 15 - 19 mei '23 (wk 20)

I. WIJZIGINGEN IN DE WETGEVING

A. Specifieke maatregelen welzijn op het werk voor dienstboden en huispersoneel

Zie nieuwsbericht van 15 mei 2023

B. Wijziging codex m.b.t. psychosociale risico’s op het werk

Zie nieuwsbericht van 17 mei 2023

II. OVERIGE NIEUWSITEMS

A. Veiligheid en gezondheid op het werk in Europa: stand van zaken en trends in 2023

De EU-OSHA publiceerde op 15 mei 2023 jl. haar kernrapport “Veiligheid en gezondheid op het werk in Europa: stand van zaken en trends in 2023” op de Top over veiligheid en gezondheid op het werk in Stockholm.

In dit verslag vindt u:

• een uitgebreid overzicht van de stand van zaken en de ontwikkelingen op het gebied van VGW in de Europese Unie (EU) in de afgelopen jaren (een essentiële analyse van de punten waarop de situatie op de werkvloer in de EU is verbeterd, maar ook van de punten waar nog veel werk aan is)
• enkele opkomende trends inzake VGW

Door gebruik te maken van de VGW-barometer, kunnen gegevens eenvoudig per land bekeken en geanalyseerd worden.

EU-OSHA hoopt dat deze publicatie aanzienlijke invloed zal hebben op het toekomstige beleid en toekomstige benaderingen voor het waarborgen van de veiligheid en gezondheid van werknemers in Europa.

Het rapport (in het Engels) kan gedownload worden op de website van de EU-OSHA.

Op één van de sessie op het event, dat betrekking had op de invloed van de klimaatverandering en de stijgende omgevingstemperaturen op VGW, werd ook de nieuwe gids “Heat at work – guidance for workplaces” voorgesteld. Deze gids biedt praktische richtsnoeren voor het beheersen van de risico's van werken in hitte en bevat informatie over wat moet worden gedaan als een werknemer aan een hittegerelateerde ziekte begint te lijden. De gids is opgesteld op basis van bestaande richtsnoeren van het Amerikaanse National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSHA), de Britse Health and Safety Executive (HSE), het Canadian Centre for Occupational Safety and Health (CCOSH), en Safe Work Australia.

Bronnen:

• BeSWIC
• EU-OSHA

B. Casestudies taakautomatisering via AI ter waarborging van het welzijn van de werknemers

In het kader van de campagne Veilig en gezond werk in het digitale tijdperk van de EU-OSHA werden 8 casestudy’s gepubliceerd waarin is onderzocht hoe automatisering van taken via op artificiële intelligentie (AI) gebaseerde systemen met succes kan worden toegepast om het welzijn van werknemers te waarborgen:

1. een cobot tilt onderdelen bij een leverancier van auto- en industriële technologie
2. op AI gebaseerd systeem voor productinspectie bij fabricage
3. op AI gebaseerde voertuigautomatisering op graafmachines om het graven van sleuven te automatiseren
4. een op AI gebaseerd systeem voor visuele herkenning van gevaarlijke deeltjes in een luchtmonster
5. geavanceerde op robotica gebaseerde systemen voor inspectie en onderhoud van gas- en olie-infrastructuur
6. op AI gebaseerde software om de snelheid, omvang en impact van factchecking te verhogen
7. materiële kwaliteitscontrolemaatregelen op basis van AI
8. drones inspecteren werklocaties van exploitant gasinfrastructuur

In de publicaties:

• wordt de impact onderzocht van taakautomatisering via AI op de veiligheid en gezondheid op het werk
• worden de drijvende krachten, belemmeringen en succesfactoren in kaart gebracht om deze technologie optimaal te benutten en tegelijkertijd werknemers te beschermen

Bron: EU-OSHA

C. Ombouwen wagens met verbrandingsmotor in de EU: wettelijk kader

De regels voor retrofitting in België, het ombouwen van elk type voertuig met een verbrandingsmotor, of het nu gaat om benzine of diesel, tot een voertuig met een elektrische motor, zijn uitgewerkt in een KB van 19 april, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 22 mei 2023. Het treedt in werking op 1 juni 2023.

Dit KB werd opgesteld in samenspraak met de gewesten en bevat een aantal technische voorschriften. De gewesten moeten nog via decreet (Vlaams Gewest en Waals Gewest) of ordonnantie (Brussels Hoofdstedelijk Gewest) hun eigen regelgeving publiceren, opdat de homologatieprocedure volledig operationeel is.

Vóór het verschijnen van dit KB was retrofitting al mogelijk in België, doordat er geen wettelijk kader was, was de uitvoering van projecten bijzonder moeilijk. Dit KB moet tegemoet komen aan deze lacune.

Bronnen:

• news.belgium.be
• FOD Mobiliteit en Vervoer
• KB 19 april 2022, BS 22 mei 2022

D. Canadese studie over de invloed van een handicap op de aard van het werk

Uit een studie van het Canadees Institute for Work & Health (IWH), gebaseerd op een enquête afgenomen in juni 2020, blijkt dat Canadezen met een handicap tweemaal zoveel kans hebben om een minderwaardig werk te moeten uitvoeren dan mensen zonder handicap, hetgeen even schadelijk kan zijn voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid als helemaal geen baan hebben.

Deelnemers aan de enquête werd gevraagd naar 16 arbeidsvoorwaarden, variërend van werk- en inkomenszekerheid tot lidmaatschap van een vakbond en opleidingsmogelijkheden. Er werden vier verschillende 'soorten' banen geïdentificeerd:

1. Standard: zeker en lonend
2. Portfolio: zeker maar veeleisend met lange en onvoorspelbare uren
3. Instrumental: zeker maar niet lonend en waarbij de werknemer zich gevangen voelt
4. Precarious: onzeker en niet lonend

In vergelijking met werknemers zonder handicap, hebben werknemers met een handicap 2,14 keer meer kans op een baan in de eerste groep, en 2,5 keer meer kans op een baan in de vierde groep. Deze verschillen in arbeidskwaliteit golden in het algemeen voor de verschillende soorten handicaps, maar waren bijzonder uitgesproken voor personen met zowel een lichamelijke als een geestelijke handicap. In vergelijking met personen zonder handicap hadden personen met beide soorten handicaps meer dan drie keer zoveel kans op banen uit groep 3 en meer dan vier keer zoveel kans op banen uit groep 4 dan op banen uit groep 1.

Wat de individuele arbeidsomstandigheden betreft, komen sommige daarvan vaker voor bij personen met een handicap, waaronder: tijdelijke en deeltijdse arbeid, baan- en inkomensonzekerheid, jobs van korte duur, onbetaald werk, job lock (d.w.z. vastzitten in een baan) en mismatch van vaardigheden. Arbeidskenmerken die minder voorkwamen bij personen met een handicap waren flexibele werkroosters, opleidingsmogelijkheden en een positief veiligheidsklimaat.

Naast het aanmoedigen van een grotere betrokkenheid bij de arbeidsmarkt moet ook de werkzekerheid, lonen, flexibele werkregelingen, arbeidsgeschiktheid en opleidingsmogelijkheden voor personen met een handicap verbeterd worden. Om dit te bereiken zijn zowel maatschappelijke maatregelen nodig (bv. strengere wetgeving) als organisatorische maatregelen (bv. inclusieve werkmethoden).

Bron: Institute for Work & Health - Canada

E. Aanpassing Covid-19-teststrategie

Gelet op de positieve evolutie van de coronapandemie en rekening houdende met het wetenschappelijk advies van de Risk Assessment Group (RAG), de adviserende experten van de Hoge Gezondheidsraad en het standpunt van de Risk Management Group (RMG), heeft de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid (IMC) beslist om vanaf 23 mei 2023 de teststrategie inzake Covid-19 opnieuw aan te passen, na de laatste aanpassing op 26 april met betrekking tot de isolatieverplichting.

Behoudens enkele uitzonderingen, worden de PCR- en RAT-testen voortaan niet meer aanbevolen voor:

• de algemene bevolking
• de asymptomatische patiënten
• de bewoners van collectieve zorginstellingen (zowel ambulante zorg als in ziekenhuizen, incl. patiëntenvervoer en spoedeisende prehospitaal zorg)

Richtlijnen met betrekking tot de teststrategie voor symptomatische patiënten volgen uiterlijk op 1 juni gezien de complexiteit ervan.

Bij verslechtering van de epidemiologische situatie en het verschijnen van een nieuwe variant met ernstiger symptomen kan de teststrategie opnieuw worden versterkt.

Bronnen:

• FOD Volksgezondheid
• news.belgium.be