nieuwsoverzicht 9 tot 13 december 2024 (wk 51)

I. WIJZIGINGEN IN DE WETGEVING

Deze week zijn er geen nieuwe wetswijzigingen opgenomen in INNIwise.

II. OVERIGE NIEUWSITEMS

A. Smart digital systems

Op basis van verschillende casussen ging OSHA op zoek naar inzichten in het gebruik van slimme digitale systemen om veiligheid en gezondheid op het werk te monitoren en te verbeteren. In een recent rapport bracht OSHA de resultaten van dit onderzoek uit. In de studies werden verschillende digitale technologieën en wearables gebruikt om data te verzamelen en analyses te maken.

Er zijn heel wat opportuniteiten die deze systemen met zich meebrengen zoals:

• Risico’s uit de omgeving melden: sensoren die alarmeren voor gevaarlijke gassen, te lange blootstelling aan hoge geluiden of temperaturen, te lage belichting …
• Ongelukken vermijden: bijvoorbeeld sensoren die vermoeidheid bij chauffeurs oppikken of een alarm bij botsingsgevaar.
• Leren uit bijna-ongevallen: wearables die real-time data bijhouden in situaties waar er bijna een ongeval gebeurde kunnen inzichten geven waardoor zulke situaties in de toekomst vermeden kunnen worden.
• Ergonomie verbeteren: wearables die houding en beweging monitoren en eventueel bijsturen.

Deze digitale systemen kunnen dus zowel proactief als reactief ingezet worden om de veiligheid en gezondheid van werknemers te verbeteren. Uit de analyse van de verzamelde data kan geleerd worden en kunnen specifieke maatregelen genomen worden.

Daarnaast zijn er zeker een aantal uitdagingen op te tekenen zoals:

• Vrijwel alle digitale systemen rekenen op connectiviteit – en vaak dus een internetverbinding – voor hun werking, wat hen ook kwetsbaar maakt. Sommige systemen vergen een continue verbinding, wat niet altijd gegarandeerd kan worden.
• Cybersecurity zal nodig zijn om misbruik van de systemen en verzamelde data te voorkomen.
• De systemen moeten voldoen aan alle internationale en nationale wetgeving die op vlak van privacy en databeveiliging bestaat. De versnipperde en sterk evoluerende aard van deze wetgeving stelt nog een extra uitdaging.
• Ook op vlak van werknemersparticipatie zijn er uitdagingen. Werknemers moeten verzekerd worden dat monitoring enkel bedoeld is om risico’s in te schatten en niet om prestaties te evalueren; gebruikte tools zoals wearables moeten comfortabel zijn om te dragen en zeker niet hinderen bij de werkzaamheden; en werknemers moeten goed geïnformeerd en getraind worden.

We moeten bij het gebruik van wearables wel een kanttekening maken. Een recent onderzoek uit Zweden zocht uit of wearables konden gebruikt worden om de ergonomie van werknemers te verbeteren. De wearables werden gebruikt om feedback in de vorm van trillingen te geven wanneer een slechte houding werd aangenomen of langdurig een houding werd aangenomen die een negatief effect kan hebben. Als de werknemer bijvoorbeeld meer dan 25° vooroverbuigt, krijgt hij een trilsignaal. In een gecontroleerde labo-omgeving hadden deze wearables een positief effect op de houding, maar ingezet op de werkvloer was het effect van de feedback veel kleiner. Op korte termijn verbeterde de houding van werknemers wel, maar op langere termijn verdwijnt de verbeterde houding volledig en hebben de wearables dus geen duurzaam effect.

Uit deze onderzoeken kunnen we dus afleiden dat wearables eerder als analysetools geschikt zijn en niet als corrigerende tools.

De samenvatting van OSHA’s onderzoek kan je hier lezen (enkel in het Engels).

Bronnen:

• OSHA
• ergonomiesite.be
• Sensors 2024, 24(11), 3345

B. Winter: winterdip

Nu de dagen op hun kortst zijn, zou het best kunnen dat je last krijgt van een winterdip. Je voelt je moe en futloos, raakt niet goed uit je bed, voelt je minder goed in je vel, komt vaak te laat op het werk of meld je vaker ziek dan normaal … Allemaal tekenen van een winterdip. Het gaat dan niet om een dagje of zelfs een week waarin het even niet goed gaat, maar eerder een heel seizoen.

Ons lichaam rekent op het dag/nacht-ritme om te weten wanneer het moet slapen. Wanneer het donker wordt, maken we een hormoon aan waarvan we slaperig worden en wanneer het licht wordt een hormoon om wakker te worden. Kortere dagen betekent dus meer slaaphormoon en zo blijven we langer een slaperig gevoel hebben. Sommige mensen zijn hier gevoeliger voor dan andere en zij hebben dan ook sneller last van een winterdip.

De belangrijkste remedie tegen die winterdip is daglicht. Zelfs al is dat daglicht enorm gefilterd door een dik staalgrijs wolkendek en is de dag nog zo kort, het is net dat daglicht dat jouw lichaam het sein geeft om wakker te worden. Een ochtendwandeling in daglicht is de meest ideale manier om weer wakker te worden.

Ook als onderneming kan je helpen om een winterdip tegen te gaan. Probeer te zorgen dat werknemers aan een raam kunnen werken en ga zo vaak mogelijk naar buiten. Misschien kan je buiten lunchen of een vergadering al wandelend houden. Ook flexibele werkuren kunnen helpen zodat werknemers eerder tijdens donkere uren kunnen werken als ze dat wensen.

Bron: Vlaams instituut Gezond Leven

C. Winter: verplaatsingen in ijzige weersomstandigheden

Twee weken voor de feestdagen speculeren de kranten volop over de mogelijkheid van een witte kerst. Hoewel ook dit jaar die kans erg klein lijkt te zijn, is het toch best om je op ijzig weer voor te bereiden en te zorgen dat werknemers zich veilig kunnen verplaatsen.

Als je onderneming bedrijfswagens heeft, is het eerste waar je aan denkt: winterbanden! Hier hoeven we je natuurlijk niet meer over te informeren, dat kon je al lezen in onze nieuwe blogpost. Maar je kan zeker nog een aantal zaken doen om je werknemers met een bedrijfswagen veilig te houden:

• Als je geen winterbanden neemt, kijk dan zeker de profieldiepte van je banden na.
• Laat remmen en schokdempers nakijken, want je hebt een langere remafstand op een glad wegdek.
• Controleer ruitenwissers, vul de ruitenwisservloeistof aan, voeg antivries toe.
• Zorg dat er startkabels beschikbaar zijn, want ook autobatterijen hebben het lastig in koude temperaturen.
• Bij elektrische wagens verwarm je de auto best voor vertrek, laat je de batterij beter niet onder 20 % zakken en doe je beter korte dan lange laadbeurten, zo spaar je je batterij.
• Bereid je chauffeurs goed voor: informeer hen over de gevaren van een ijzig wegdek en laat hen eventueel een slipcursus volgen.
• Probeer zo mogelijk verplaatsingen te vermijden. Waar mogelijk kan telewerk of een dag vakantie een oplossing bieden en waar dat niet kan, kan het openbaar vervoer een goed alternatief vormen.

Ook voor bedrijfsfietsen kan je zorgen voor meer veiligheid tijdens ijzige dagen:

• Zet het zadel wat lager, zo ligt je zwaartepunt lager en kan je beter bij de grond in gevaarlijke situaties.
• Laat wat lucht uit je banden en check ook hier het profiel voor meer grip.
• Controleer ook bij fietsen de remmen.
• Bereid ook hier bestuurders goed voor: geef info over gevaren en hoe ze veiliger kunnen fietsen.

Strooi zout op wandel- en fietspaden, de stoep en parkings zodat je werknemers ook te voet het bedrijfsterrein veilig kunnen doorkruisen.

Meer info over winterbanden vind je hier en in onze nieuwe blogpost.

INNI organiseerde eerder ook het webinar ‘Uw werknemers veilig op weg’, dat je hier kan herbekijken.

Tot slot kan je ook onze podcast over fietsveiligheid hier beluisteren.

Bronnen:

• Mensura
• Bebat
• Vlaamse Stichting Verkeerskunde

III. PRAKTISCHE INFORMATIE

Wil je alles weten over de verstrengde welzijnswetgeving? Herbeluister ons webinar hier.