nieuwsoverzicht 18 dec 2023 tot 5 jan 2024 (wk 51 tot wk 2)

10/01/24

Wekelijks nieuwsoverzicht

Wijziging FANC-wet / NEN-EN-ISO-45001:2023 / Federaal reductieplan biociden / België voorzitter van de Raad van de Europese Unie / Draag zorg voor je ogen / Klokkenluiders

I. WIJZIGINGEN IN DE WETGEVING

A. Wijzigingen FANC-wet

Op 20 december 2023 verscheen de Wet houdende diverse wijzigingen van de wet van 15 april 1994 betreffende de bescherming van de bevolking en van het leefmilieu tegen de uit ioniserende stralingen voortspruitende gevaren en betreffende het Federaal Agentschap voor nucleaire controle in het Belgisch Staatsblad. We geven hieronder een overzicht van de gewijzigde artikelen.

Art. 9bis

Dit artikel bepaalt dat personeelsleden, bedoeld in art. 9 een termijn kunnen bepalen waarbinnen overtreders zich in regel moeten stellen. Hierop was een maximum van zes maanden gekleefd, maar dat wordt nu opgeheven.

Art. 25/7

Dit artikel bepaalt wie toegang heeft tot het blootstellingsregister bedoeld in art. 25/2.

Voortaan:

wordt naast het Agentschap ook Bel V toegevoegd (2°),

wordt gespecifieerd dat de beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg aangewezen moet zijn door het Agentschap (3°)

zijn de gegevens betreffende de verhouding tot hun externe onderneming of in voorkomend geval de modaliteiten van tewerkstelling bij hun externe onderneming niet langer inbegrepen (5°c)

worden de erkende deskundigen die direct afhangen van de exploitanten alsook de erkende deskundigen binnen de erkende instellingen aangewezen door de exploitanten, voor wat betreft de gegevens bedoeld in artikel 25/6 voor de aan dosimetrisch toezicht onderworpen personen die actief zijn bij deze exploitanten hetzij als eigen werknemers van deze exploitanten, hetzij als externe werkers opgenomen in plaats van de diensten voor fysische controle ingericht of aangewezen door de exploitanten bedoeld in het punt 5° van het artikel (7°)

worden tevens opgenomen (en dit in plaats van de erkende geneesheren voor wat betreft de gegevens bedoeld in artikel 25/6 van de aan dosimetrisch toezicht onderworpen personen waarop zij het gezondheidstoezicht uitoefenen): de preventieadviseurs bevoegd op het gebied van de arbeidsgeneeskunde overeenkomstig de bepalingen van de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk die:

a) rechtstreeks afhangen van de exploitanten of van de externe diensten voor preventie en bescherming op het werk aangewezen door de exploitanten, voor wat betreft de gegevens bedoeld in artikel 25/6 voor de aan dosimetrisch toezicht onderworpen personen die actief zijn bij deze exploitanten hetzij als eigen werknemers van deze exploitanten, hetzij als externe werkers;

b) rechtstreeks afhangen van de externe ondernemingen of de externe diensten voor preventie en bescherming op het werk aangewezen door de externe ondernemingen, voor wat betreft de gegevens bedoeld in artikel 25/6 voor de aan dosimetrisch toezicht onderworpen personen tewerkgesteld door de externe ondernemingen (8°)

wordt het Federaal Agentschap voor beroepsrisico’s vermeld in plaats van het Fonds der beroepsziekten (11°)

Art. 27/11

Een nieuw artikel 27/11 wordt toegevoegd en bepaalt het volgende:

Het Agentschap ontvangt dossiers betreffende de projecten met mogelijk aanzienlijke grensoverschrijdende effecten op radiologisch vlak voor België vanwege een lidstaat van de Europese Unie of een verdragspartij bij het Verdrag inzake milieueffectrapportage in grensoverschrijdend verband ondertekend te Espoo op 25 februari 1991.

Het Agentschap stelt de in het eerste lid bedoelde dossiers ter beschikking op zijn website indien ze gevolgen kunnen hebben op het vlak van nucleaire veiligheid, nucleaire beveiliging en stralingsbescherming. Het betrokken publiek heeft de mogelijkheid om eventuele opmerkingen te formuleren op deze dossiers via de contactgegevens van de lidstaat bedoeld in het eerste lid, die tevens op de website worden vermeld.

Deze wijzigingen treden in werking op 30 december 2023.

Bron: W. 23-11-2023 (B.S. 20-12-2023)

II. OVERIGE NIEUWSITEMS

A. Nieuwe ISO-norm NEN-EN-ISO 45001:2023 identiek aan voorganger

Sinds 1 november 2023 is de nieuwe ISO-norm NEN-EN-ISO 45001:2023 in voege. Opvallend is dat enkel de titel van deze uitgave gewijzigd is.

Omdat niet alle Europese landen de ISO 45001 als Europese norm wilden overnemen in 2018 werd deze destijds gepubliceerd zonder de EN-toevoeging. Sinds 2023 is hier verandering in gekomen en worden de letters EN dus toegevoegd aan de titel van de norm.

Bron: SCCM

B. Federaal reductieplan biociden

De FOD volksgezondheid stelde een reductieplan op met als doel de risico’s van chemische bestrijdingsmiddelen of biociden voor de gezondheid en het milieu te verminderen. Het plan beslaat de periode 2023-2028 en omvat verschillende acties die de risico’s van biocidengebruik moeten verminderen.

Er gaat specifiek aandacht naar de personen die voor hun beroep in contact komen met biociden en personen die gevoeliger zijn voor de mogelijke gezondheidseffecten. Zo wordt er voorzien in een opleiding voor wie met giftige stoffen werkt en moeten gebruikers van rodenticiden verplicht een opleiding volgen en een licentie behalen.

Verder zijn ook acties opgenomen omtrent hormoonverstoorders. De producten voor professioneel gebruik krijgen een risico-evaluatie en worden verder opgevolgd.

Men zal ten slotte ook acties opzetten om meer kennis te verwerven over de gezondheidseffecten van biociden en de producten strenger controleren.

Meer informatie hierover is terug te vinden op de website biocide.be.

Bronnen:

FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu
K.B. 26-10-2023 (B.S. 14-12-2023)

C. België als voorzitter van de Raad van de Europese Unie: ook welzijn op de agenda

Van 1 januari 2024 tot 30 juni 2024 zal België het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie op zich nemen. Ons land focust op zes prioriteiten, waaronder ook welzijn op het werk.

Het prioriteitenlijstje ziet er als volgt uit:

De rechtstaat, de democratie en de eenheid verdedigen
Ons concurrentievermogen versterken
Op weg naar een groene en rechtvaardige transitie
Onze sociale en gezondheidsagenda versterken
De mensen en de grenzen beschermen
Europa als wereldspeler promoten

Binnen het vierde punt op deze lijst kijkt men ook naar het welzijn op het werk. Zo wil men onder meer inzetten op een eerlijke arbeidsmobiliteit, mentale gezondheid op het werk en toegang tot een duurzame sociale bescherming. Het overkoepelende doel is een inclusievere, gendergelijkere en eerlijke Europese maatschappij te bevorderen.

Bron: belgium24.eu

D. Draag zorg voor je ogen

In een nieuwe aflevering van de WHO-podcast ‘Sience in 5’ (enkel in het Engels beschikbaar) legt men de focus op oogzorg. In het gesprek komen verschillende oogziekten aan bod en worden de verschillende factoren besproken die een invloed hebben op het ontwikkelen van deze ziekten.

Daarnaast komen ook een aantal preventieve maatregelen aan bod. Denk maar aan het dragen van UV-beschermende zonnenbrillen, het gebruik van een beschermingsbril bij het gebruik van gevaarlijke producten of gereedschap en bijvoorbeeld het beperken van schermtijd.

In het kader van dat laatste voorbeeld wordt verwezen naar de 20-20-20-regel waarbij je voor elke 20 minuten die je besteedt aan computerwerk of werk waarvoor je dingen van dichtbij moet bekijken, je minstens 20 seconden naar iets op minstens zes meter afstand ( = 20 feet) zou moeten kijken.

Tenslotte wordt ook de nieuwe applicatie WHOEyes vermeld. Deze app maakt het mogelijk om je zicht te testen en meer info te krijgen over hoe je jouw ogen beter kan beschermen.

Bekijk zeker ook ons praktisch document Digitale oogvermoeidheid: praktijktips om uw ogen te beschermen.

Bron : WHO

E. Bescherming voor klokkenluiders

In navolging van de wet van 28 november 2022 betreffende de bescherming van melders van inbreuken op het Unie- of nationale recht vastgesteld binnen een juridische entiteit in de private sector zijn private organisaties met minimum 50 en maximaal 249 werknemers sinds 17 december 2023 verplicht om meldingskanalen voor bepaalde inbreuken te voorzien. Deze procedure moet tevens bescherming bieden aan de zogeheten ‘klokkenluiders’.

Een klokkenluider is iemand die mistoestanden die hij heeft vastgesteld in een organisatie waar hij of zij deel van uitmaakt aan het licht brengt. Het kan bijvoorbeeld een werknemer, sollicitant of vrijwilliger zijn, maar ook aandeelhouders, bestuurders of leveranciers kunnen dit doen.

De klokkenluider krijgt in een aantal specifieke gevallen bescherming tegen represailles (bv.: ontslag, pesterijen, discriminatie, …). Hieronder vind je een minimumlijst, die je als organisatie nog kan uitbreiden:

overheidsopdrachten;
financiële diensten, producten en markten, voorkoming van witwassen van geld en terrorismefinanciering;
productveiligheid en productconformiteit;
veiligheid van het vervoer;
bescherming van het milieu;
stralingsbescherming en nucleaire veiligheid;
veiligheid van levensmiddelen en diervoeders, diergezondheid en dierenwelzijn;
volksgezondheid;
consumentenbescherming;
bescherming van de persoonlijke levenssfeer en persoonsgegevens, en beveiliging van netwerk- en informatiesystemen;
bestrijding van belastingfraude;
sociale fraudebestrijding;
de financiële belangen van de Europese Unie;
inbreuken in verband met de Europese interne markt.

De beschermingsmaatregelen kunnen ook van toepassing zijn op wie nauw verbonden is aan de klokkenluider zoals collega’s of familieleden.

De bedoeling is dat, na overleg met de sociale partners, een intern meldingssysteem opgezet wordt en dat een register wordt bijgehouden van alle ontvangen meldingen. Dit meldingskanaal moet aan minimumvereisten voldoen op gebied van beveiliging, geheimhouding, onpartijdigheid, …

De meldingen moeten zowel mondeling als schriftelijk kunnen gebeuren en het kanaal moet 24/7 bereikbaar zijn.

Vervolgens gaat de meldingsbeheerder nakijken of een intern onderzoek mogelijk en nodig is. Hij bekijkt ook of hier een interne of externe instantie bij betrokken moet worden zodat de inbreuk rechtgezet kan worden. Hij zou hiervoor bijvoorbeeld bij de preventieadviseur of vertrouwenspersoon ten rade kunnen gaan, op voorwaarde dat de identiteit van de klokkenluider beschermd blijft.

Organisaties moeten een onpartijdige persoon of afdeling die de meldingen opvolgt, aanwijzen. Dit zou de preventieadviseur of vertrouwenspersoon kunnen zijn, maar dat is toch niet aangeraden.

Deze taak zou de neutraliteit, onafhankelijkheid of het beroepsgeheim van de preventieadviseur in het gedrang kunnen brengen. De meldingsbeheerder is verplicht om in bepaalde situaties actie te ondernemen, terwijl een vertrouwenspersoon toestemming van de verzoeker nodig heeft om actie te ondernemen.

Verder vallen ook niet alle thema’s waarover meldingen kunnen gebeuren tot de expertise van de preventieadviseur of vertrouwenspersoon.

De sancties voor het niet opzetten van een intern meldingskanaal of voor het schenden van de vertrouwelijkheidsplicht gaan van een geldboete tot zelfs een gevangenisstraf.

Communicatie is key en binnen de onderneming moet een policy opgemaakt worden waarin de werknemer alle informatie omtrent het meldingskanaal, het type inbreuken dat gemeld kan worden, de meldingsprocedure en de opvolging van de melding kan terugvinden.

Bronnen: